धनगढी- विगत दुई वर्षदेखि प्लाष्टिक निषेध गरिएको धनगढी उपमहानगरपालिकामा तिहारका लागि ५२ लाख रुपैयाँको फूल उत्पादन भएको छ ।
धनगढी उपमहानगरपालिकाको कृषि शाखाका अनुसार यो वर्ष १३० क्विन्टल फूल उत्पादन भएको छ भने अधिकतम मूल्य प्रतिकिलो ५०० रुपैयाँ निर्धारण गरिएको छ । प्रतिफूल मालाको अधिकतम मूल्य १२० रुपैयाँ निर्धारण गरिएको छ ।
कृषि शाखा प्रमुख लोकराज उपाध्यायले गतवर्ष न्युनतम मूल्य निर्धारण गर्दा किसानबाट व्यापारीले २०० रुपैयाँ प्रतिकिलोको दरले किनेर ६०० रुपैयाँसम्ममा बिक्री गरेको पाइएपछि मूल्य नियन्त्रण गर्न यस वर्ष अधिकतम मूल्य निर्धारण गरिएको बताए ।
यसबाट किसान र उपभोक्ताबीचको बिचौलिया नियन्त्रण हुने उनले बताए । उपमहानगरपालिकाले फूल उत्पादनका लागि २५ जनालाई तालिम दिएकोमा १४ जनाले नियमित रुपमा फूल खेती गरिरहेका छन् ।
उपमहानगरपालिकाले तालिम दिएका बाहेकका व्यक्तिले समेत धनगढीमा फूल खेती गरिरहेको उपाध्यायले बताए । उनले १४ जना किसानले समूह बनाएर ९१ कट्ठामा फूलखेती गरिरहेको बताए ।
धनगढी उपमहानगरपालिकाभित्रै फूल खेती गरिरहेको ५ जना किसान बिक्रीका लागि उपमहानगरपालिकामा सम्पर्क गरेको उपाध्यायले बताए । उनले ती पाँच जना किसानले ४५ कट्ठामा फूल खेती गरिरहेको बताए ।
उनले समूहको फूल खेतीबाट ५६ क्वीन्टल र स्वतन्त्र ५ किसानले तिहारमा ५० क्वीन्टल फूल बजारमा ल्याउने बताए ।
फूल उत्पादक किसानको फूल बिक्रीका लागि धनगढी उपमहानगरपालिकाले नगरपालिका परिसरमै चिस्यान केन्द्रसहितको बिक्री कक्ष निर्माण गरिदिएको छ भने सो केन्द्रमा जडान भएको विद्युत, खानेपानीलगायतको बिल पनि उपमहानगरपालिकाले नै व्यहोर्ने गरेको किसान सुशीला विष्टले बताइन् । उनले समूहले तिहारको अवसरमा धनगढीको क्याम्पस रोड, चौराहालगायतका सात ठाउँमा बिक्री केन्द्र बनाएर बिक्री गर्ने तयारी गरेको बताइन् ।
उनले फूल बिक्रीका लागि उपमहानगरपालिकाले काठमाडौंलगायतका ठाउँमा समेत सम्पर्क गराइएको बताइन् । तर स्थानीय बजारमा भन्दा बाहिरको बजार फूल बिक्री गर्दा पैसा नपर्ने उनले बताइन् । काठमाडौंको व्यापारीले २०० रुपैयाँ प्रतिकिलोका दरले मात्रै लिने गरेको बताउँदै उनले प्लेनमा पठाउँदा ९० रुपैयाँ प्रतिकिलो भाडा तिर्नु पर्ने र किसानलाई ११० रुपैयाँ मात्रै बच्ने गरेको बताइन् ।
उनले सकेसम्म स्थानीय बजारमै फूल बिक्री गर्ने उनले बताइन् । उनले तिहारमा ‘क’ वर्गको फूल पाँच सय रुपैयाँ, ‘ख’ वर्गको फूल ४०० रुपैयाँ र ‘ग’ वर्गको फूल ३०० रुपैयाँ प्रतिकिलोका दरले बिक्री गरिने बताइन् । उनले ‘क’ वर्गको फूलको माला १२०, ‘ख’ वर्गको फूलको माला १०० र ‘ग’ वर्षको फूलको माला ८० रुपैयाँ दरले बिक्री गरिने बताइन् ।
उपमहानगरपालिकाका कृषि शाखा प्रमुख उपाध्यायका अनुसार समूहमा रहेका फूल किसानलाई बीऊ, कृषि औजारलगायतका सहयोग गरिएको बताए ।
किसान विष्टले उपमहानगरपालिकाले आफूलाई बगैचा घेरबारका लागि तारजाली सहयोग गरेको बताइन् । उनले किसानको माग अनुसार नै उपमहानगरपालिकाले एक लाख रुपैयाँसम्मको सहयोग गरेको बताइन् । उनले उपमहानगरपालिकाले प्रदेश सरकारको कृषि विकास निर्देशनालयको सहकार्यमा सहयोग गरेको बताइन् । उनले धनगढी बाहिर फूल पठाउनु पर्दा उपमहानगरपालिकाले ५० प्रतिशत अनुदान दिने गरेको बताइन् ।
विष्टले धनगढी उपमहानगरपालिका–६ मटियारीमा २ विघा जमिनमा करिब ५० लाख रुपैयाँ लगानी गरेर दुई वर्षदेखि फूलखेती गरिरहेकी छन् । उनले यो वर्ष पाँच किसिमको सयपत्री फूल रोपेकी छन् । उनले दशैंबाट नै फूल र माला बिक्री गर्न थालेकी छन् ।
परिवार सहित फूल खेतीमा लागेकी विष्ट वर्षभरि नै फूल उत्पादन गर्ने गरी पूर्वाधार तयार गरेकी छन् । उनले फूल खेती गर्न भाडामा लिएको जमिनमै घर, बिक्री कक्ष र चिस्यान केन्द्र निर्माण गरेकी छन् । उनीले समूहमा रहेका किसानले समेत वर्षभरि फूल उत्पादन गरिरहेका छन् ।